Ciąża to wyjątkowy czas nie tylko ze względu na niecierpliwe oczekiwanie na nowego członka rodziny. Jest to szczególny okres również z powodu zmian zachodzących w organizmie kobiety. Aby wiedzieć, jak pomóc dwóm osobom naraz, musimy być ich świadomi.
Organizm kobiety w ciąży
W ciele kobiety ciężarnej rozwija się kolejna istota ludzka – nie pozostaje to bez wpływu na funkcjonowanie organizmu przyszłej mamy.
Przede wszystkim wzrasta objętość krwi krążącej, ponieważ organizm matki zaopatruje w krew i składniki odżywcze również płód – oddzielny, niewielki organizm. Co za tym idzie, zwiększa się również pojemność minutowa serca. Oznacza to, że serce kobiety w ciąży tłoczy więcej krwi w czasie jednej minuty. Poszerzają się również naczynia krwionośne oraz obniża ciśnienie tętnicze krwi.
Zwiększa się również pojemność oraz wentylacja płuc, przepona unosi się o około 4 cm ku górze, a tor oddechowy zmienia się z żebrowego na przeponowy. Pod wpływem działania hormonów mięśnie przewodu pokarmowego rozluźniają się, a jego motoryka (m.in. ruchy jelit powodujące pasaż treści pokarmowej) zostaje spowolniona.
Zmienia się również środek ciężkości ciała kobiety, co zwiększa prawdopodobieństwo upadków.
Ponadto, gdy ciężarna kobieta znajduje się w pozycji leżącej, macica może znacząco uciskać na naczynia krwionośne w jamie brzusznej, co powoduje spadek rzutu serca oraz obniżenie ciśnienia krwi.
Powyżej 20. tygodnia ciąży macica może również uciskać na dwa duże naczynia krwionośne – aortę oraz żyłę główną dolną, co może zmniejszyć ilość krwi powracającej do serca, a co za tym idzie, zmniejszyć też jej ilość wyrzucaną przez serce na obwód. Powoduje to znaczny spadek ciśnienia, najczęściej poprzedzający zatrzymanie krążenia u kobiety w ciąży.
Kiedy coś jest nie tak, czyli jak zapobiec zatrzymaniu krążenia u kobiety w ciąży?
W momencie, w którym kobieta ciężarna dozna dużego spadku ciśnienia (uczucie słabości, bladość, nudności, zawroty głowy), należy położyć ją w bezpiecznym miejscu na lewym boku. Dzięki temu znacząco zmniejsza się ucisk macicy na naczynia krwionośne oraz poprawia się cyrkulacja krwi i natlenowanie płodu.
PAMIĘTAJ!
Ułożenie kobiety na lewym boku jest kluczowym elementem udzielania pierwszej pomocy!
Jeśli jednak dojdzie do zatrzymania krążenia, należy przystąpić do RKO w stosunku 30 uciśnięć do 2 oddechów ratowniczych (nie mamy jednak obowiązku wykonywania oddechów ratowniczych, jeśli nie czujemy się odpowiednio przeszkoleni, czy ze względu na bezpieczeństwo własne wolimy ich nie wykonywać – wtedy skupiamy się wyłącznie na uciśnięciach klatki piersiowej), starając się utrzymać ułożenie na lewym boku, jeśli to możliwe. Prowadzenie uciśnięć wraz z utrzymaniem poszkodowanej w pożądanej pozycji jest bardzo trudne nawet w warunkach szpitalnych z wykorzystaniem specjalnego stołu przechylającego się wraz z pacjentem. Zatem jak pomóc dwóm osobom naraz?
Należy jak najszybciej wezwać profesjonalną pomoc.
Jeśli to możliwe – wyślijmy wybraną osobę z tłumu po defibrylator AED. Nie musimy obawiać się użycia defibrylatora w przypadku kobiety ciężarnej. Nie ma bowiem żadnych dowodów wskazujących na niekorzystny wpływ defibrylacji kobiety w stanie zagrożenia życia na serce płodu.
Jak pomóc dwóm osobom naraz? Bądźmy odważni!
Sytuacja, w której próbujemy udzielić pomocy kobiecie w ciąży, jest niewątpliwie bardzo stresująca. Powtarzajmy sobie jednak jak mantrę: „Nie bój się pomagać!”.
Pamiętajmy, że każda próba udzielenia pierwszej pomocy, nawet w tak trudnej sytuacji, może jedynie poprawić stan poszkodowanej. Nie istnieje możliwość zaszkodzenia ciężarnej kobiecie w czasie prób udzielenia jej pomocy. Dlatego nawet, jeśli uciśnięcia na lewym boku są mniej efektywne i niezwykle trudne do wykonania – próbujmy, bo ta maleńka ilość tlenu, jaką dostarczymy do jej organizmu, może uratować życie matki i dziecka.
