Udzielanie pierwszej pomocy kobietom w ciąży może budzić obawy i powodować dodatkowy stres. Na szczęście zasady resuscytacji krążeniowo-oddechowej są bardzo podobne do tych, które stosujemy u wszystkich dorosłych osób. Warto jedynie pamiętać o kilku ważnych szczegółach – zapoznasz się z nimi w poniższym artykule.
Ciąża a pierwsza pomoc – na co zwrócić szczególną uwagę?
Organizm kobiety w ciąży przechodzi wiele zmian związanych z rozwijającym się płodem. Należą do nich między innymi zwiększenie objętości krążącej krwi, przekrwienie i obrzęk błony śluzowej gardła i krtani, co może powodować bardziej obfite krwawienia przy urazie.
U ciężarnych zmienia się również położenie przepony i żeber. Przepona przesuwa się o kilka centymetrów do góry, a żebra układają się poziomo. W niektórych przypadkach wpływa to na konieczność zastosowania innych technik ratowniczych.
Jedną z najważniejszych kwestii jest uciskanie aorty i żyły głównej dolnej przez powiększoną macicę, przy leżeniu na plecach, szczególnie po 20. tygodniu ciąży. Ta zmiana sprawia, że poszkodowaną ciężarną kobietę należy układać zawsze na jej lewym boku lub obracać w lewą stronę. Dzięki temu sprawny przepływ krwi zostanie przywrócony. Jeżeli nie będziemy pamiętać o tej ważnej zasadzie, zastosowana resuscytacja krążeniowo-oddechowa może nie przynieść rezultatów!
Kiedy kobieta w ciąży może potrzebować pierwszej pomocy?
Konieczność udzielenia pierwszej pomocy ciężarnym kobietom dość rzadko spowodowana jest nagłym zatrzymaniem krążenia. Znacznie częstsze są stany wynikające z samej ciąży, takie jak zasłabnięcia, omdlenia czy nagłe krwawienia z dróg rodnych.
Zdarzają się także poważniejsze powikłania, związane np. z cukrzycą ciężarnych, ciążowym nadciśnieniem tętniczym, zatorami i zakrzepami, zatruciem ciążowym albo z rzucawką. Pamiętaj, aby zawsze w razie wątpliwości czy nasza pomoc będzie skuteczna, wezwać profesjonalny zespół ratownictwa medycznego!
Zasady udzielania pierwszej pomocy kobietom w ciąży
Jak już wspomniano, jeżeli udzielamy pierwszej pomocy kobiecie w ciąży, układajmy ją zawsze na lewym boku. Aby usprawnić przepływ krwi, możemy także podłożyć pod prawe biodro poszkodowanej leżącej na plecach np. zwiniętą w rulon garderobę. Kąt nachylenia ciała powinien wynosić najlepiej od 15 do 30 stopni. Możemy także lekko unieść ciążowy brzuch i przesunąć macicę w kierunku lewego biodra ciężarnej. Dzięki powyższym czynnościom macica przestanie uciskać duże naczynia krwionośne, a płód zostanie lepiej dotleniony.
Ze względu na przesunięcie przepony o kilka centymetrów do góry, powinniśmy także wyżej układać dłonie do ucisków klatki piersiowej podczas RKO. Ważne! Nie zmienia się ilość i głębokość ucisków ani ilość oddechów ratowniczych – wciąż obowiązuje zasada 30:2, a głębokość ucisków powinna wynosić 4-6 cm.
Kiedy dojdzie do zadławienia, w celu udrożnienia dróg oddechowych, stosujemy do 5 ucisków powyżej brzucha, na granicy z mostkiem. Uciskanie nadbrzusza w standardowy sposób nie przyniesie oczekiwanego skutku, właśnie przez przesunięcie się przepony. Co więcej, może zaszkodzić również dziecku.
Ciąża a zastosowanie AED
Ciąża nie jest żadnym przeciwwskazaniem do skorzystania z AED! Co więcej, podjęcie natychmiastowej resuscytacji znacznie zwiększa szanse na przeżycie zarówno u matki, jak i u dziecka – nawet o kilkadziesiąt procent. Pamiętaj, że aby skorzystać z zewnętrznego defibrylatora w przestrzeni publicznej, nie trzeba mieć żadnych specjalnych uprawnień! Dobrze jedynie wezwać kogoś do pomocy i przyniesienia urządzenia, aby nie przerywać prowadzonej resuscytacji.