Środki ochrony osobistej stanowią osłonę przed szkodliwymi czynnikami, na przykład przed krwią i wydzielinami, a także przed patogenami przenoszonymi drogą oddechową. Czym się powinny charakteryzować?
Czym są środki ochrony osobistej (indywidualnej)
W BHP istnieje pojęcie środków ochrony indywidualnej (ŚOI) – są to wszystkie produkty wykorzystywane przez pracownika w celu ochrony przed zagrożeniami specyficznymi dla danego miejsca i stanowiska pracy. Są to głównie okulary ochronne, hełmy, czapki, półmaski twarzowe i maski, przyłbice, rękawiczki jednorazowe, buty ochronne, kombinezony i wiele innych.
Środki ochrony osobistej na prywatne potrzeby nie są uregulowane prawnie, ale wybierając je, warto kierować się podobnymi kryteriami, co w przypadku ŚOI. Powinny być opatrzone certyfikatem CE i należeć przynajmniej do kategorii II środków ochrony indywidualnej.
Wyróżniamy trzy kategorie środków ochrony indywidualnej:
- kategoria I obejmuje środki ochrony najmniejszego ryzyka, gdy skutki narażenia na niebezpieczny czynnik nie są wielkie i nie zagrażają życiu lub zdrowiu,
- kategoria II obejmuje produkty chroniące przed zagrożeniami umiarkowanymi, gdy istnieje ryzyko uszczerbku na zdrowiu,
- kategoria III to produkty chroniące przed poważnymi zagrożeniami, gdy ryzyko utraty zdrowia lub życia jest wysokie.
Środki ochrony a pierwsza pomoc
Środki ochrony osobistej dla osób udzielających pierwszej pomocy to przede wszystkim jednorazowe rękawiczki (lateksowe, winylowe lub nitrylowe), należące do kategorii II lub III ŚOI. To również maseczki ochronne z filtrem FFP2 lub FFP3 albo ich równowartości np. N95 oraz okulary ochronne. Wystarczającej osłony nie stanowią natomiast przyłbice, które powinny być używane w połączeniu półmaską na twarz, a nie jako jej zastępstwo.
Przed czym zabezpieczają środki ochrony osobistej?
Używanie rękawiczek jednorazowych jest jedną z podstawowych zasad dbania o bezpieczeństwo własne. Rękawiczki mają chronić przed kontaktem z krwią i płynami ustrojowymi, a także innymi zabrudzeniami. Zapewniają bezpieczeństwo, a także komfort psychiczny osobie udzielającej pomocy, aby osoba ta nie miała oporów przed dotknięciem poszkodowanego. Warto nosić co najmniej jedną parę rękawiczek jednorazowych zawsze przy sobie np. w plecaku, torebce lub portfelu, by w razie potrzeby można było po nie sięgnąć i nie obawiać się o zabrudzenie krwią.
Innym środkiem ochrony osobistej jest maseczka na twarz. W przypadku osób udzielających pierwszej pomocy powinna być to maska typu FFP2 (N95) filtrująca co najmniej 94% cząsteczek o wielkości do 0,6 μm lub maska FFP3 zapewniająca 99% skuteczność. Te maseczki gwarantują obustronną ochronę, a więc zarówno chronią właściciela przed wdychaniem potencjalnie skażonego powietrza, jak i również blokują rozpylanie cząsteczek śliny. Warto pamiętać o tym, że podczas prowadzenia RKO nie ma obowiązku wykonywania oddechów ratowniczych.
Środkiem ochrony osobistej, który nie jest obowiązkowy, ale warto się w niego wyposażyć, są okulary ochronne lub przyłbica (ale tylko w połączeniu z maseczką) – produkty te ochronią twarz przed rozpryskami, które mogłyby osiąść na skórze twarzy, czy przedostać się do worka spojówkowego.
Bezpieczeństwo własne jest najważniejsze – tak brzmi maksyma ratowników i właśnie to zapewnią wspomniane wyżej środki ochrony.
