Co roku w Polsce kilkaset osób wymaga pomocy medycznej z powodu zatrucia czadem. Niestety, kilkadziesiąt z nich ulega zatruciu ze skutkiem śmiertelnym. Co zrobić, aby zmniejszyć ryzyko zatrucia i jak udzielać pomocy poszkodowanym? Poznaj objawy zatrucia czadem i dowiedz się, w jaki sposób postępować przy podejrzeniu zatrucia tą groźną substancją!
Co to jest czad i kiedy powstaje?
Czad to potoczna nazwa tlenku węgla, czyli bezwonnego i bezbarwnego, ale wyjątkowo silnie trującego gazu. Powstaje jako produkt niepełnego spalania wielu popularnie stosowanych paliw. Należą do nich np. drewno, węgiel, gaz, olej opałowy, benzyna czy ropa naftowa. Do niepełnego spalania dochodzi wtedy, gdy dostęp tlenu do danego paliwa jest ograniczony.
Źródłem czadu w pomieszczeniach mieszkalnych mogą być kominki, kuchenki czy piece. Czad jest nieco lżejszy od powietrza, a to sprawia, że bardzo łatwo się w nim rozprzestrzenia.
Objawy zatrucia czadem
Objawy zatrucia czadem nie są charakterystyczne i zależą od jego stopnia. W przypadku zatrucia lekkiego pojawia się najpierw niewielki ból głowy, ogólne zmęczenie i osłabienie, czasem także nudności i wymioty. Przy zatruciu średnim do wcześniejszych objawów mogą dołączyć senność, silniejszy ból głowy, zaburzenia równowagi, a następnie zaburzenia świadomości, przyspieszony oddech i problemy z pracą serca. Przy silnym zatruciu dochodzi do poważnego niedotlenienia, utraty przytomności, a nawet drgawek.
Bardzo często osoby, które zatrują się czadem, zapadają w sen. Jeżeli więc przypuszczamy, że mogło dojść do zatrucia, to wyłącznie od naszego szybkiego działania będzie zależeć skuteczne udzielenie pomocy!
Zasady udzielania pomocy poszkodowanym
Najważniejszą zasadą przy zatruciu czadem jest zapewnienie poszkodowanej osobie dopływu świeżego powietrza. W tym celu możemy otworzyć na oścież okna i drzwi lub wynieść pacjenta z zagrożonego pomieszczenia. Można także rozluźnić ubranie, aby nie uciskało na klatkę piersiową lub brzuch. Jeżeli nie stwierdzimy oddechu, należy natychmiast podjąć resuscytację krążeniowo-oddechową i zadzwonić po pogotowanie ratunkowe.
Co możemy zrobić, aby zmniejszyć ryzyko zatrucia?
Istnieje szereg zasad, których stosowanie może zminimalizować ryzyko powstawania czadu, a co za tym idzie także zatrucia. Przede wszystkim, należy regularnie robić przeglądy instalacji wentylacyjnej i czyścić przewody kominowe. W przypadku palenia drewnem lub węglem – przeglądy należy wykonywać najrzadziej raz na trzy miesiące. Jeżeli korzystamy z oleju opałowego lub gazu ziemnego – zalecenia wskazują robić przegląd nie rzadziej niż raz na pół roku.
Warto zwrócić uwagę także na to, aby wszelkie kratki wentylacyjne i wywietrzniki były odsłonięte. Ma to znaczenie szczególnie w małych pomieszczeniach, takich jak łazienki czy kuchnie z piecykami gazowymi.Urządzenia, z których korzystamy do ogrzewania, powinny mieć odpowiednie atesty i być montowane przez wykwalifikowanych specjalistów.
Możemy poprosić również o okazanie tzw. deklaracji zgodności danego sprzętu. Znajdziemy w niej informacje o dopuszczeniu do obrotu, warunkach użytkowania, przeznaczeniu i zakresie stosowania wybranego urządzenia.
Zaleca się także, aby często wietrzyć pomieszczenia, w których odbywa się proces spalania. Można również zainstalować specjalne czujki tlenku węgla, które już przy jego niewielkim stężeniu w powietrzu, zaalarmują nas.
